Santons, kleuërrieke mit de handj gemaakde kerstaferele, wobie Maria en Joazef eine houp bezeuk kriege.
’t Gezelsjap besjtuit oet Provençaalse volkstype oet de 18^e en 19^e ieëuw. De kerssjtal wie weer dem kènne haet zoaget ummer de zelfde figure, die traditioneel eder precies hun eige plaetske in en óm de sjtal kriege. Mer zoa ein Provençaals kerstafereel is väöl oetgebreider, dao kump ’t ganse dörp op bezeuk. Boete de heilige familie, de herders en de drie keuninge is dao ouch de bekker, de jaeger en ein wöl vruike te zeen. Jónk en awd, kènjer, vèsjers zigeuners, en zelfs de burgemeister en de pesjtoar kan men dao taege kómme.
De Santons, zoa wie de beeldjes heite, zeen mit de handj gemaak van aardewerk. Meistal tösje de 15cm en 30 cm groat. Gedeiltelik besjilderd, drage ze kleijer van echte provencaalse sjtóf in de drach van ’t begin van de 19^e ieëuw. En wone zie in huuskes en winkelkes mit alles d’r op en d’r aan. Ein kompleet dörp.
De Provençaalse kerssjtal haet ein lange traditie, mer nao ’t oetbraeke van de Franse Revolutie, èndj 18^e ieëuw, koom det in ein sjtroumversjnelling en kreeg de sjtal de vormgaeving die weer noe nog kènne. Ómdet de kirke sèntj 1794 gesjlaote wore op las van de revolutionaire ging men thoes zelf eine kerssjtal boewe mit alle fantasie die dao bie heuërde. Men maakde de kersfigure van broaddeig of klei of papier maché. ’t Lieët zich dènke det neet ummer groate kunswerke wore.
Eine pottebekker oet Marseille óntdèkde ein gaat in maert en begoos ein serie kleifiguurkes te make en die te verkoupe. De luuj hoofde ze den allein nog mer te verve. Det woor natuurlik voor veur mieë keramiste en kunstenieërs. De beeldjes die zie maakde krege de naam van “Santoun”, ’t Provencaalse woord veur “kleine heilige”. In ’t Frans verbasterd tot “Santon”. Eine beeldjes maeker wórt “santonnier” geneump. ‘t beroep santonniers besjtuit nog ummer.
Allewiel zeen d’r det in de Provence nog óngevieér hónderd. Eder mit ziene eige sjtiel en kwaliteit.

Elly en Sjef Senden verzamelde de Santons mieë es 20 jaor. Eder jaor in de vakantie probeerde zie hun collectie aan te völle. Óngerwiel höbbe ze ruum 300 Santons in hun collectie.
Op 14 november kómme Elly en Sjef ós get van hunne riekdom laote zeen en vertèlle. Es veurbereiding op de kómmende fieésdaag belaof det eine geweldige aovend te waere. ASD